Xəstəlik tarixçəsi.
23 yaşlı qadın ağciyər hipertenziyası (pulmonar hipertenziya) səbəbindən müayinə edilir. O minimal dərəcədə simptomatikdir (Nyu York Ürək Assosiasiyasının İ-İİ funksional sinifi). Xəstədə idiopatik pulmonar hipertenziya diaqnozu bir neçə ay əvvəl qoyulub və hazırda xəstə heç bir ağciyər damarlarının vazodilyatasiyası üçün dərman qəbul etmir. Xəstə hamilə olmaq istəyir və buna görə həkimin fikrini soruşur.
Bu xəstənin hamiləliyi ilə bağlı sualına ən münasib cavab hansıdır?
A. Hamiləlikdən öncə bosentanın əlavə edilməsi
B. Hamiləliyin 30 həftəsində xəstənin hospitala qəbul edilməsi.
C. 34-cü həftədə keysəriyyə kəsiyi ilə doğuşun təmin edilməsi
D. Hamiləlikdən çəkinməyi tövsiyə etmək
E. Hamilə olduqdan öncə aşağı molekul çəkisi olan heparin və aspirinlə müalicəyə başlamaq
İZAHLI CAVAB.
Cavab D. Hamiləlikdən çəkinməyi tövsiyə etmək
Ağciyər arteriyasının hipertenziyası (pulmonar hipertenziya) olan xəstələrdə hamiləlik çox yüksək ölüm riskini ilə əlaqəlidir. Pulmonar hipertenziyası olan hamilə qadınlar arasında mortalite və ya ölüm halları 30-50%-dır. Buna görə də, ağır PAH (pulmonar arteriyanın hipertenziyası) olan xəstələrdə, hətta asimptomatik olduqda belə hamiləlik əksgöstərişdir və onlara hamilə olmaq tövsiyə edilmir. Bu xəstəyə tövsiyə edilməlidir ki, hamiləlikdən vaz keçsin. Əgər planlaşdırılmamış hamiləlik baş verərsə, hamiləliyin terminasiyası tövsiyə edilməlidir.
Bosentan - endotelik reseptorlarının antaqonistidir və PAH olan xəstələrdə simptomların yaxşılaşmasına yardım edir. Lakin, bu preparat teratogendir və hamiləlik zamanı istifadəsi qadağandır.
PAH olan xəstə hamilə olarsa və hamiləliyi davam etdirməkdə israr edərsə, onun yaxından müşahidəsi aparılmalı və xəstəxananın yüksək riskli hamiləlik halları üçün nəzərdən tutulmuş müvafiq şöbələrinə müayinə və müalicə üçün qəbul edilməsi məqsədə müvafiq ola bilər.
Bir çox mütəxəssis PAH olan xəstələrin hamiləliyi hallarında doğuşun qeysəriyyə kəsiyi ilə aparılmasını tövsiyə edir.
Bəzi mütəxəssis PAH olan hamilə qadınlarda antikoaqulyasiyanın aparılmasını tövsiyə edir. Lakin, bu hamiləliyin ən aylarında xəstənin hospitalizasiyası zamanı aparılır. PAH olan xəstələrin hamiləliyi zamanı sıradan heparin və ya aspirinin istifadəsi məqsədə müvafiq deyildir.
BİBLİOQRAFİYA.
1. Pregnancy in women with pulmonary hypertension. Neth.Heart J., 2011, December 19(12)
2. Pulmonary hypertension in pregnancy: a risky business. British Cardiovascular society, 2013. http://www.bcs.com/pages/news_full.asp?NewsID=19792170
3. Knight M, Kurinczuk JJ, Spark P, Brocklehurst P. United Kingdom Obstetric Surveillance System (UKOSS) Annual Report 2007. Oxford: National Perinatal Epidemiology Unit; 2007
4. Weiss BM, Zemp L, Seifert B, et al. 1998. Outcome of pulmonary vascular disease in pregnancy: a systematic overview from 1978 through 1996. J Am Coll Cardiol. 31:1650–1657.
5. Galiè N, Hoeper MM, Humbert M, Torbicki A, Vachiery JL, Barbera JA, Beghetti M, Corris P, Gaine S, Gibbs JS, Gomez-Sanchez MA, Jondeau G, Klepetko W, Opitz C, Peacock A, Rubin L, Zellweger M, Simonneau G; ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). 2009.
6. Guidelines for the diagnosis and treatment of pulmonary hypertension: the Task Force for the Diagnosis and Treatment of Pulmonary Hypertension of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Respiratory Society (ERS), endorsed by the International Society of Heart and Lung Transplantation (ISHLT) Eur Heart J 30(20):2493-537
7. Bedard E, Dimopoulos K, Gatzoulis MA. 2009. Has there been any progress made on pregnancy outcomes in women with pulmonary arterial hypertension? Eur Heart J 30:256-265
